Đẩy mạnh điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế

Điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế (sau đây gọi tắt là điều trị thay thế) đóng vai trò quan trọng trong phòng, chống HIV/AIDS, làm giảm nhu cầu sử dụng ma túy và vi phạm pháp luật liên quan đến ma túy, góp phần bảo đảm an ninh, trật tự xã hội, phát triển kinh tế - xã hội của các địa phương và của cả nước.

Chính phủ đã ban hành Nghị định số 96/2012/NĐ-CP ngày 15/11/2012 quy định về điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế (sau đây gọi tắt là Nghị định số 96/2012/NĐ-CP). Các Bộ, ngành liên quan đã ban hành hướng dẫn và huy động nguồn lực để hỗ trợ địa phương triển khai thực hiện, trong đó tập trung triển khai, mở rộng điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc Methadone.

Tuy nhiên, đến ngày 15/10/2014, mới có 38/63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương triển khai điều trị Methadone cho 21.613 người nghiện chất dạng thuốc phiện, đạt 27% so với mục tiêu điều trị cho 80.000 người vào cuối năm 2015, chiếm 12% số người nghiện ma túy có hồ sơ quản lý.

Để đẩy nhanh tiến độ điều trị thay thế trong tình hình kinh phí giảm mạnh, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các Bộ, ngành, địa phương khẩn trương, nghiêm túc triển khai thực hiện điều trị thay thế theo quy định tại Nghị định số 96/2012/NĐ-CP, thực hiện có hiệu quả các nội dung liên quan tại Nghị quyết số 74/NQ-CP ngày 4/10/2014 của Chính phủ.

Kiểm tra, giám sát việc xét chọn bệnh nhân tham gia điều trị

Thủ tướng Chính phủ yêu cầu UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo khẩn trương rà soát, cập nhật số lượng người nghiện chất dạng thuốc phiện thực tế tại địa phương làm căn cứ lập kế hoạch thiết lập các cơ sở điều trị nghiện chất dạng thuốc phiện theo quy định tại Nghị định số 96/2012/NĐ-CP.

Đồng thời khẩn trương xây dựng kế hoạch, bảo đảm cân đối, lồng ghép triệt để cơ sở vật chất, trang thiết bị, nhân lực và kinh phí để tổ chức triển khai kế hoạch điều trị bằng thuốc Methadone đạt chỉ tiêu được giao theo Quyết định số 1008/QĐ-TTg ngày 20/6/2014 của Thủ tướng Chính phủ về việc giao chỉ tiêu bệnh nhân được điều trị thay thế nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc Methadone năm 2014 và 2015; đôn đốc các cơ sở điều trị Methadone đã được thành lập đẩy nhanh việc tiếp nhận, điều trị bệnh nhân theo hướng dẫn của Bộ Y tế.

Bên cạnh đó chỉ đạo Chủ tịch UBND các cấp đơn giản hóa thủ tục hành chính, nhanh chóng xác nhận đơn đề nghị tham gia điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế cho người có nhu cầu; chỉ đạo các cơ quan liên quan kiểm tra, giám sát việc xét chọn bệnh nhân tham gia điều trị của các cơ sở điều trị thay thế theo các quy định tại Nghị định số 96/2012/NĐ-CP, bảo đảm khách quan, minh bạch, giảm thời gian chờ đợi.

UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo Sở Lao động - Thương binh và Xã hội phối hợp với các cơ quan liên quan đẩy mạnh việc chuyển đổi hoặc lồng ghép hoạt động điều trị thay thế tại các cơ sở cai nghiện, cơ sở xã hội thuộc thẩm quyền quản lý; thực hiện đồng bộ các hoạt động tư vấn tâm lý, nâng cao sức khỏe, giáo dục kỹ năng sống, học nghề và tư vấn nghề nghiệp, tạo việc làm phù hợp giúp bệnh nhân tham gia điều trị ổn định tâm lý, dự phòng tái nghiện ma túy.

Thiết lập ngay các cơ sở điều trị Methadone

Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Y tế chỉ đạo, hướng dẫn và đôn đốc các địa phương, đặc biệt là các tỉnh trọng điểm về ma túy và HIV/AIDS thiết lập ngay các cơ sở điều trị Methadone; chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính khẩn trương xây dựng, ban hành khung giá dịch vụ điều trị thay thế nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc Methadone, trong đó cho phép tính chi phí nhân công thuê ngoài (thuê hợp đồng lao động) vào giá dịch vụ điều trị Methadone.

Bộ Y tế chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành và các cơ quan liên quan bảo đảm nguồn cung thuốc Methadone đáp ứng nhu cầu của các địa phương; hoàn thiện các hướng dẫn về chuyên môn; hỗ trợ các địa phương tổ chức tập huấn cho cán bộ làm việc tại các cơ sở điều trị nghiện chất dạng thuốc phiện từ các nguồn huy động được.

Bộ Tài chính chủ trì, phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư cân đối đủ kinh phí mua thuốc Methadone; hướng dẫn các địa phương huy động nguồn lực để triển khai điều trị thay thế; chỉ đạo Tổng cục Hải quan phối hợp với các cơ quan liên quan đẩy mạnh công tác quản lý và đấu tranh phòng ngừa thẩm lậu ma túy vào nước ta.

Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan xây dựng hướng dẫn triển khai điều trị thay thế và tổ chức triển khai điều trị thay thế trong các cơ sở cai nghiện, cơ sở xã hội thuộc thẩm quyền quản lý; đẩy nhanh tiến độ triển khai Đề án đổi mới công tác cai nghiện ma túy tại Việt Nam đến năm 2020 theo quy định.

Bộ Công an chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan xây dựng hướng dẫn triển khai điều trị thay thế, tổ chức triển khai điều trị thay thế trong các cơ sở thuộc thẩm quyền quản lý; hướng dẫn các địa phương thực hiện đúng các quy định về áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc theo quy định của Luật Xử lý vi phạm hành chính và Nghị định số 221/2013/NĐ-CP ngày 30/12/2013 của Chính phủ quy định chế độ áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc; chỉ đạo các lực lượng quyết liệt đấu tranh trấn áp tội phạm ma túy và phòng ngừa thẩm lậu ma túy vào nước ta.

Đổi mới phương thức truyền thông, lấy phòng ngừa là chính

Bộ Thông tin và Truyền thông chỉ đạo cơ quan thông tin, truyền thông các cấp đổi mới phương thức truyền thông, lấy phòng ngừa là chính; tập trung vào các đối tượng có hành vi nguy cơ cao, địa bàn trọng điểm, vùng sâu vùng xa và vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Đẩy mạnh cung cấp thông tin về chương trình điều trị thay thế đến mọi tầng lớp dân cư, đặc biệt ưu tiên cho nhóm đối tượng nghiện ma túy và gia đình họ.