Phổ biến kết quả nghiên cứu "Trẻ em ngoài nhà trường của Việt Nam"

Đây là sáng kiến toàn cầu do UNICEF và Viện Thống kê UNESCO khởi xướng, có ý nghĩa quan trọng thúc đẩy mục tiêu phát triển thiên nhiên kỷ của Liên hợp quốc là tất cả trẻ em đều được đến trường vào năm 2015.

Theo báo cáo này, tỷ lệ trẻ em khuyết tật chưa được đi học hoặc thôi học – trẻ em ngoài nhà trường luôn chiếm tỷ lệ cao hơn 80% ở mọi lứa tuổi, đặc biệt tỷ lệ này lên tới 91,4 % ở trẻ em khuyết tật từ 11 – 14 tuổi. Tỷ lệ trẻ em chưa bao giờ đi học khá cao đối với một số nhóm dân tộc thiểu số. Báo cáo cũng chỉ rõ nhóm trẻ em di cư luôn có tỷ lệ ngoài nhà trường cao hơn so với nhóm không di cư và sự khác biệt cũng tăng khi độ tuổi tăng. Ở các gia đình di cư, tỷ lệ trẻ em không đi học cao hơn ở các gia đình không di cư 1,3 lần ở tuổi mầm non 5 tuổi, 1,8 lần ở độ tuổi tiểu học và 2,4 lần ở tuổi THCS.

Quang cảnh Hội thảo (Ảnh: KS)

Sử dụng khung khái niệm và phương pháp luận về trẻ em ngoài nhà trường của UNICEF và Viện Thống kê của UNESCO, báo cáo “trẻ em ngoài nhà trường của Việt Nam” do Bộ GD&ĐT chủ trì thực hiện với sự hỗ trợ kỹ thuật và tài chính của UNICEF Việt Nam.

Báo cáo phân tích thực trạng của trẻ em ngoài nhà trường ở độ tuổi 5-14 và trẻ em đang đi học tiểu học và THCS có nguy cơ bỏ học. Nghiên cứu cũng đưa ra các rào cản và vướng mắc từ phía bản thân trẻ em, gia đình cũng như phía cung cấp dịch vụ giáo dục bao gồm hệ thống giáo dục, các cơ quan quản lý quá trình phát triển kinh tế xã hội ở các cấp. Trong đó, rào cản liên quan đến gia đình do chi phí đắt đỏ cho các khoản tiền liên quan đến học tập của trẻ. Rào cản về phía cung gồm sự tác động của cơ sở vật chất, giáo viên, quản lý giáo dục và một số vấn đề mang tính hệ thống như chương trình, thông tin số liệu, quản trị xã hội, năng lực và cơ chế tài chính.

Qua nghiên cứu, chúng ta đã lần đầu tiên thấy rõ và toàn diện vấn đề trẻ em ngoài nhà trường ở Việt Nam như số lượng, đặc điểm, rào cản, các gợi ý kế hoạch phát triển giáo dục, quản lý và xây dựng chính sách. Quá trình nghiên cứu cũng tạo nhiều cơ hội đối thoại, tranh luận rất hữu ích ở các cấp góp phần giúp ngành giáo dục thúc đẩy phương pháp tiếp cận mới trong xây dựng chính sách giáo dục, từ đó hoàn thiện hệ thống số liệu để nắm thực trạng một cách kịp thời, toàn diện.

Tại hội thảo, các đại biểu cũng đã thảo luận nhằm tiếp tục nâng cao nhận thức và tạo sự đối thoại về các vấn đề bất bình đẳng giáo dục đối với nhóm trẻ thiệt thòi, dẫn đến tình trạng còn một bộ trẻ em chưa được tiếp cận giáo dục. Từ đó vận động xóa bỏ các rào cản để bảo đảm quyền học tập của các em, góp phần phục vụ công tác nghiên cứu, hoạch định chính sách giáo dục trong thời gian tới.