Giữ cho đời những mùa hoa bất tận

Nguyễn Đức Mậu| 29/06/2018 09:12

Nguyễn Đức Mậu là nhà thơ quân đội. Ông sáng tác nhiều thể loại khác nhau. Ngoài thơ và trường ca, Nguyễn Đức Mậu còn viết truyện ngắn, tiểu thuyết, lý luận phê bình.

ADQuảng cáo

Hành trình của bầy ong (trích) được đưa vào giảng dạy trong sách giáo khoa bậc tiểu học là một đoạn trích lục bát rất hay, thể hiện vẻ đẹp lao động cần cù, chăm chỉ của bầy ong để đem lại hương vị ngọt ngào cho cuộc sống. Đó cũng là vẻ đẹp mà mỗi con người cần hướng đến trong quá trình sinh tồn, vươn lên của chính mình, góp phần dựng xây cuộc đời thêm ấm no, hạnh phúc.

Ảnh: Ngọc Tâm

Ở bốn câu thơ mở đầu, nhà thơ Nguyễn Đức Mậu đã khắc họa vẻ đẹp khái quát về sự kiên nhẫn trong hành trình vô tận của bầy ong:

Với đôi cánh đẫm nắng trời
Bầy ong bay đến trọn đời tìm hoa.
Không gian là nẻo đường xa
Thời gian vô tận mở ra sắc màu.

Băng qua thời gian, cần mẫn suốt đời; xuyên qua không gian, bất chấp vạn nẻo đường xa thẳm; bầy ong với đôi cánh đẫm ánh nắng trời đã làm một cuộc kiếm tìm ngoạn mục mà không phải loài vật nào cũng làm được. Chữ "đẫm" ở đây rất gợi, vừa tả màu vàng cánh ong, vừa giúp người đọc cảm nhận được sự thấm đẫm gian nan, vất vả của bầy ong dưới ánh nắng mặt trời chói chang để tìm hoa hút nhụy. Tác giả sử dụng nhiều từ ngữ diễn tả không gian rộng lớn và thời gian vô tận: "nẻo đường xa", "bay đến trọn đời"... nhằm giúp người đọc hình dung được một hành trình thật xa xôi và khó nhọc, phải kiên nhẫn và dũng cảm lắm mới có thể hoàn thành. Chính không gian rộng lớn và thời gian vô tận ấy đã khắc họa vẻ đẹp của bầy ong cần mẫn bay qua những nẻo đường và miền đất xa xôi của Tổ quốc. Đó là không gian rừng núi thẳm sâu với vẻ đẹp nên thơ của màu hoa chuối đỏ tươi và màu trắng hoa ban tinh khiết. Đó là không gian miền biển ngàn năm sóng nước hát ca, có hàng cây chắn bão hiên ngang giữ vững đất liền mà vẫn mang đến cho đời những mùa hoa dịu dàng, xinh đẹp. Xa hơn, từ những quần đảo cách đất liền hàng ngàn cây số, có những loài hoa dại không tên vẫn lặng lẽ tỏa hương dâng sắc thắm cho đời. Quả vậy, hành trình không gian của bầy ong bay qua là những nẻo đường xa khơi bất tận, đến nơi đâu muôn ngàn sắc màu cũng mở ra bát ngát, nên thơ:

Tìm nơi thăm thẳm rừng sâu
Bập bùng hoa chuối, trắng màu hoa ban.
Tìm nơi bờ biển sóng tràn
Hàng cây chắn bão dịu dàng mùa hoa.
Tìm nơi quần đảo khơi xa
Có loài hoa nở như là không tên.

Trong khổ thơ trên, nhà thơ Nguyễn Đức Mậu đã sử dụng biện pháp liệt kê kết hợp với phép lặp cấu trúc câu nhằm diễn tả hành trình bay đầy kiên trì, cần mẫn của bầy ong để chắt chiu hương hoa, mật ngọt. Này là rừng sâu, kia là bờ biển sóng tràn, khơi xa hơn là những quần đảo hoang vu nắng gió..., tất cả hiện lên như những nẻo đường mênh mông, bất tận. Mỗi nẻo đường, mỗi hành trình bay, cảnh sắc quê hương đất nước hiện lên thật tinh tế, sống động dưới những dòng thơ lục bát thật ý nhị, nồng nàn. Chính nhờ sự cần cù, chăm chỉ, dám vượt qua không gian và thời gian vô tận, bầy ong đã thực hiện được sứ mệnh thiêng liêng: nối những không gian địa lý xa cách thành một dải nước non, nối những mùa hoa trăm vùng tươi đẹp không bao giờ đứt quãng. Nếu hoa ở trên trời cao, bầy ong cũng sẽ quyết tìm đến để mang về hương thơm, mật ngọt. Nhờ sự cần cù, giỏi giang, dấn thân không quản ngại ấy mà đến vùng đất nào bầy ong cũng tìm ra mật ngọt thảo thơm:

ADQuảng cáo

Bầy ong rong ruổi trăm miền
Rù rì đôi cánh nối liền mùa hoa.
Nối rừng hoang với biển xa
Đất nơi đâu cũng tìm ra ngọt ngào.
(Nếu hoa có ở trời cao
Thì bầy ong cũng mang vào mật thơm)

Khổ thơ kết bài là chân lý về giá trị lao động mà bầy ong mang lại cho con người qua nỗi lòng hân hoan, ngợi ca của tác giả. Âm thầm, bền bỉ, trải mấy nắng mưa gian lao, khó nhọc, bầy ong đã biết "chắt trong vị ngọt mùi hương" để làm nên men say đất trời vô tận. Chính men say ấy làm nên giá trị sống, đồng thời khẳng định sự cống hiến vô cùng thiêng liêng, cao quý của bầy ong đối với cuộc sống con người:

Chắt trong vị ngọt mùi hương
Lặng thầm thay những con đường ong bay.
Trải qua mưa nắng vơi đầy
Men trời đất đủ làm say đất trời.

Và dù mùa hoa có tàn phai theo thời gian, nhưng vị ngọt của hương hoa, nhụy phấn được bầy ong chắt chiu thành mật ngọt vẫn còn đọng lại, đằm thắm mãi giữa cuộc đời. Vì thế, hai câu kết bài là sự gói gút tư tưởng của bài thơ về sự hi sinh cần mẫn mà loài ong đã cống hiến cho con người qua tháng năm chắt chịu khó nhọc:

Bầy ong giữ hộ cho người
Những mùa hoa đã tàn phai tháng ngày.

Quả vậy, cuộc sống là hành trình vô tận không bao giờ ngơi nghỉ. Sự chăm chỉ, cần cù và chắt chiu thầm lặng trong lao động bao giờ cũng mang lại hương thơm, mật ngọt cho đời. Đọc Hành trình của bầy ong, ta càng nhận thức sâu sắc hơn bài học lớn lao và quý báu ấy.

Hành trình của bầy ong

(Trích)

Với đôi cánh đẫm nắng trời
Bầy ong bay đến trọn đời tìm hoa.
Không gian là nẻo đường xa
Thời gian vô tận mở ra sắc màu.

Tìm nơi thăm thẳm rừng sâu
Bập bùng hoa chuối, trắng màu hoa ban.
Tìm nơi bờ biển sóng tràn
Hàng cây chắn bão dịu dàng mùa hoa.
Tìm nơi quần đảo khơi xa
Có loài hoa nở như là không tên.

Bầy ong rong ruổi trăm miền
Rù rì đôi cánh nối liền mùa hoa.
Nối rừng hoang với biển xa
Đất nơi đâu cũng tìm ra ngọt ngào.
(Nếu hoa có ở trời cao
Thì bầy ong cũng mang vào mật thơm)

Chắt trong vị ngọt mùi hương
Lặng thầm thay những con đường ong bay.
Trải qua mưa nắng vơi đầy
Men trời đất đủ làm say đất trời.
Bầy ong giữ hộ cho người
Những mùa hoa đã tàn phai tháng ngày.

ADQuảng cáo
(0) Bình luận
Nổi bật
Đừng bỏ lỡ
Giữ cho đời những mùa hoa bất tận
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO