Truyện ngắn: Ước mơ của Mọt

Dưới bếp, Mọt đang lúi húi ngồi trở lửa. Khói của củi lá ẩm ướt bay lên cuộn lấy nhau phả vào hai mắt Mọt cay xè. Nước mắt nước mũi ròng ròng chảy. Mọt giơ vạt áo lên quệt ngang rồi lại tiếp tục phù phù thổi. Cháo sắp chín rồi. Ba chờ con tí nha ba! Mọt tự nói với lòng mình khi nghe tiếng ho lụ khụ của người đàn ông ở phía bên kia liếp cửa vọng sang.

Anh Đơm, ba của Mọt nằm co ro trên cái giường ọp ẹp. Mỗi khi anh cựa mình là bao nhiêu âm thanh rủ nhau cùng lên tiếng. Tiếng thở phì phò của căn bệnh hen suyễn anh mang trong mình mấy năm nay, tiếng ho sù sụ dài dằng dặc vì khói bếp, tiếng run lên lập cập phát ra từ hai hàm răng chạm nhau vì cơn gió lạnh đầu mùa vừa đến, tiếng mấy nan giường cũ kĩ đã bị mối mọt gặm nhấm,… nghe mà não nề. Cũng đã hơn 5 năm nay, anh Đơm chẳng thể đụng tay đụng chân vào bất cứ công việc nặng nhọc nào. Điều đó đồng nghĩa với việc anh trở thành kẻ ăn bám, trở thành gánh nặng cho gia đình. Để gánh nặng lại cho vợ còn đỡ, đằng này, mọi thứ lại đè lên đôi vai của đứa con gái chỉ mới 12 tuổi đầu. Dứt cơn ho, anh lại đặt mình xuống giường, nằm co ro trong tấm mền mỏng tanh. Đôi mắt anh vẫn đau đáu nhìn qua phía bên kia liếp cửa, nơi con bé Mọt đang đánh vật với đống củi ướt để mong có chén cháo cho ba. Người đàn ông tuổi gần 40 ấy không khóc nhưng hình như mắt anh đã ngấn nước. Kể từ ngày anh bị bệnh, kể từ ngày vợ lẳng lặng bỏ đi, cuộc sống của gia đình anh thật buồn bã. Anh không trách vợ, nhưng anh thương hai con nhỏ đang tuổi ăn tuổi học, vậy mà chúng lại phải gồng gánh luôn trách nhiệm của người lớn, nhất là con bé Mọt. Nhiều lúc thấy mình bất lực, anh chỉ muốn chết nhưng nghĩ đến con thơ tội nghiệp, anh lại tự động viên mình phải sống vì con. Giọng con bé Mọt vui vẻ: Cháo chín rồi ba ơi! Nó múc cháo vào một cái chén nhỏ, rón rén bước ra từ gian bếp, mặt mũi lấm lem, vừa đi vừa thổi, miệng cười tươi rói, mắt nó hướng về ba mình bằng tình thương ấm áp:

- Ba ngồi dậy ăn chút cháo đi ba! Ba ăn rồi sẽ đỡ lạnh, đỡ ho. Anh Đơm dứt cơn ho, khó nhọc ngồi dậy, gượng cười:

- Con và em cũng ăn đi rồi còn đi học.

- Dạ. Con bé chạy ra đầu ngõ. Một lúc sau, con bé Mạt, em của Mọt lẽo đẽo theo sau chị đi vào, vừa đi vừa vòi vĩnh:

- Em đói. Chị cho em ăn đi! Mọt xoa đầu em, bảo nó ngồi chễm chệ trên cái ghế gỗ cạnh giường ba rồi thoăn thoắt đi xuống bếp bưng lên chén cháo còn hôi hổi nóng. Nó cười xòa:

- Đây là phần của Mạt. Em ăn xong rồi chị chở đi học!

- Dạ. Con bé Mạt tí toét cười, lấm lét nhìn chị và không quên ngoảnh lại nhìn ba tỏ vẻ hạnh phúc. Trong cái điệu nó hít hà mùi hương của chén cháo trắng chị nó đưa tận tay là biết nó đang đói và thèm lắm. Nó vừa thổi vừa ăn ngon lành.

Anh Đơm húp hết chén cháo. Bụng ấm hẳn. Cơn ho cũng vơi. Nhìn hai đứa con gái nhỏ thó bước ra khỏi nhà để đến trường trên chiếc xe đạp cà tàng, cũ nát mà lòng anh bùi ngùi. Anh gọi với nhưng hình như hai con không nghe thấy. Anh biết Mọt lại nhịn ăn sáng chỉ vì muốn dành phần ăn cho ba, cho em. Anh cảm thấy mình may mắn và hạnh phúc vì có một đứa con hiếu thảo, ngoan ngoãn như thế. Anh chỉ biết gửi gắm tình yêu thương con trong những lời động viên, khích lệ và những giọt nước mắt anh tự giấu kín trong đáy lòng.

Nhà Mọt nằm chơ vơ giữa núi. Đường từ nhà đến trường phải vượt qua ba, bốn con dốc to, dốc nhỏ. Ngày mưa cũng như nắng, đông cũng như hè,… đôi chân Mọt vẫn không mỏi mệt. Những điểm 9, điểm 10 cô cho trên lớp trở thành nguồn động viên to lớn giúp Mọt càng cố gắng. Mọt ít khóc lắm. Không phải. Mọt không khóc đã 5 năm nay rồi. Dù là khóc trước mặt thầy cô, bạn bè hay em gái của Mọt. Càng không bao giờ được khóc trước mặt ba. Mọt nghĩ, bao nhiêu nước mắt, Mọt đã dành khóc hết trong cái ngày mẹ đã bỏ đi. Chuyện lâu rồi… đã 5 năm. Thế nhưng nó vẫn như còn nguyên vẹn trong tâm trí Mọt.

***

Hồi ấy, nhà Mọt cũng nghèo như bây giờ, nhưng Mọt vẫn rất hạnh phúc vì cái tổ ấm nhỏ bé ấy luôn có tiếng cười của cả ba và mẹ. Ba mẹ Mọt vì nghèo nên phải đi làm thuê xa nhà. Mọt ở nhà với em, vừa làm việc nhà vừa tự đến trường. Căn nhà tuy ọp ẹp, ấy thế mà Mọt chẳng ước gì hơn thế. Một buổi chiều đi làm về, Mọt chỉ thấy ba về một mình. Mặt ba buồn rười rượi. Mọt và Mạt cứ thay nhau xắng xít hỏi: Mẹ đâu… mẹ đâu ba? Nhưng ba không trả lời. Ba không cáu gắt. Ba chỉ im lặng. Chiều đó và cả hai, ba ngày sau, ba bỏ cơm. Ba mượn rượu để trút cơn buồn. Chị em Mọt khuyên thế nào, ba cũng không hé răng nói nửa lời. Nhớ mẹ, chị em Mọt khóc rồi cũng bỏ cả cơm theo ba. Suốt cả tháng, ba bỏ làm, tiền trong nhà cũng hết. Chị em Mọt bữa ăn bữa nhịn. Mãi sau, ba Mọt mới nói lí do mẹ Mọt bỏ đi vì không chịu được cuộc sống khổ cực hiện tại. Trước khi đi, mẹ Mọt có hứa khi nào làm ăn khấm khá, có nhiều tiền thì sẽ trở về. Mọt khi đó mới lên 7, thế mà nó đã biết quan tâm đến ba. Nó chạy đi mượn gạo về nấu cháo cho ba ăn. Bát cháo và tình thương của Mọt khiến anh Đơm tỉnh ngộ. Không thể sống như thế mãi. Anh Đơm nhìn khuôn mặt của hai đứa con tội nghiệp rồi nhẹ nhàng:

- Từ mai ba sẽ đi làm. Chị em Mọt kéo vạt áo lau đi nước mắt rồi sà vào lòng anh. Chúng cứ thế ôm chặt lấy anh.

Chị em Mọt sau một thời gian nghỉ học lại được ba dẫn đến trường xin học lại. Suốt hai năm liền, anh Đơm hì hục với công việc khai thác và vận chuyển đá mỏ. Công việc tuy vất vả nhưng kiếm ra tiền. Chị em Mọt được đến trường đều đều. Hai năm làm việc trong môi trường bụi bặm, nặng nhọc khiến anh Đơm lên những cơn ho dữ dội. Cầm cự mãi, cuối cùng anh cũng mạnh dạn đi khám và bác sĩ đã chẩn đoán anh bị bệnh hen suyễn mãn tính. Bệnh thường trở vào chiều tối, đêm và sáng sớm, đặc biệt mỗi khi thời tiết thay đổi. Không có tiền thuốc thang chữa bệnh, thành ra bệnh vẫn cứ cầm chừng. Rồi chuyện học hành của hai đứa con… Nhiều lần, anh cũng lặn lội đi tìm việc nhưng vì bệnh tật nên chẳng đủ sức. Anh trở thành gánh nặng cho con từ đó.

Mọt mới 12 tuổi nhưng đã tỏ ra rất dạn dĩ. Nửa chiều đi học, nửa chiều còn lại, con bé đi làm thêm. Mùa cà thì đi hái cà. Mùa tiêu thì hái tiêu. Mùa khoai, ngô, bí nữa,… Mùa nào việc ấy, Mọt đã quen tay rồi. Và cứ ngày trở về nhà, trên gùi sau lưng Mọt không thiếu được cái măng hay bó rau rừng cải thiện bữa ăn.

Số tiền kiếm được, Mọt dùng để mua gạo, mắm muối cho cả nhà. Phần mua sách vở cho hai chị em, rồi thuốc thang cho ba. Bữa cơm của ba cha con Mọt quẩn quanh với mớ rau quả hái từ rừng, Mọt chưa bao giờ dám nghĩ đến một bữa thịt cá cho cả nhà. May ra đến tết thì còn được ăn, mà cũng dè xẻn, the thắt lắm. Nhà trường, thầy cô và bạn bè giúp đỡ Mọt rất nhiều. Mọt chỉ biết cố gắng học tốt, xem đó như là một sự trả ơn. Mọt không sợ khó, sợ khổ, Mọt chỉ sợ mỗi khi ba trở bệnh và lo sợ sẽ không được tiếp tục đến trường. Mọt từng tâm sự với cô giáo chủ nhiệm chỉ mong một ngày nào đó, mẹ sẽ trở về với ba, với chị em Mọt. Mọt không cần giàu có. Mọt chỉ cần gia đình. Niềm hi vọng ấy đủ để con bé không cho phép mình khóc và có niềm tin sống suốt 5 năm nay. 5 năm trôi qua, Mọt vẫn mong điều ước kì diệu ấy sẽ đến với gia đình mình.     

Chiều cuối năm, hơi lạnh se sắt của núi rừng không làm chị em Mọt cảm thấy buồn hay nhụt chí khi cùng nhau đến trường. Cô giáo chủ nhiệm đón Mọt ở ngay con dốc cạnh trường. Cô vui vẻ báo tin vui cho Mọt về một món quà bí mật sắp đến. Mọt tò mò lắm nhưng không đoán được đó là gì. Em chỉ biết chờ đợi trong niềm háo hức. Biết được ước mơ cháy bỏng của Mọt, cô giáo chủ nhiệm đã tìm đủ mọi cách liên lạc và tìm gặp cho được mẹ của Mọt. Cô đã kể hết cho chị nghe về hoàn cảnh của chồng và con chị hiện tại, đặc biệt là niềm mong mỏi của Mọt. Hàng chục cánh thư đi… để rồi cách đây mấy hôm, cô nhận được thư hồi đáp của mẹ Mọt. Chị hứa với cô sẽ trở về trong chiều nay.

Ngoài núi, tiếng chim gọi bầy đã cất lên rủ nhau về tổ ấm. Gió núi thốc từng cơn lạnh lẽo. Tiếng ho của anh Đơm lại kéo lên từng hồi. Chị em Mọt đang ngồi nhặt mớ rau rừng chuẩn bị cho bữa cơm chiều thì nghe giọng cô giáo chủ nhiệm gọi ngoài cửa. Mọt dẫn tay em chạy ra. Không chỉ có cô, trước mắt Mọt còn là mẹ. Con bé chạy lại cứ thế ôm chầm lấy mẹ nức nở khóc. Chưa bao giờ nó cảm thấy sung sướng và hạnh phúc đến thế!