Thiêng liêng nhiệm vụ đặc biệt quan trọng

Tình cảm, trách nhiệm của người còn sống

Ban Chỉ đạo tìm kiếm, quy tập HCLS tỉnh (Ban Chỉ đạo 515) đã tổ chức việc rà soát, hoàn thiện hồ sơ, danh sách liệt sĩ cũng như bàn giao, cung cấp thông tin, xác định số lượng HCLS cần tìm kiếm, quy tập và xác minh kết luận thông tin. Hàng năm, UBND các huyện, thành phố xây dựng kế hoạch triển khai, tập trung xác định số lượng HCLS dự kiến cần khảo sát, tìm kiếm, quy tập sát với đặc điểm tình hình của từng địa phương.

Các lực lượng nỗ lực tìm kiếm HCLS tại phần mộ tập thể ở Quảng trường huyện Đắk Mil

Công tác tuyên truyền, vận động các tổ chức đoàn thể, người dân tích cực tham gia tìm kiếm, quy tập HCLS được chú trọng, nhất là trong thu thập, kết nối, xử lý thông tin về phần mộ liệt sĩ. Trong đó, Hội Cựu chiến binh tỉnh và các đơn vị quân sự từng tham gia chiến đấu trên địa bàn Đắk Nông tích cực cung cấp thông tin và tiếp nhận, xử lý, khai thác, phân loại, hỗ trợ giải quyết những thông tin chưa rõ về liệt sĩ.

Nhiều thông tin về liệt sĩ và mộ phần được Bộ Chỉ huy Quân sự (CHQS) tỉnh phối hợp với các đơn vị, địa phương và gia đình thân nhân liệt sĩ tổ chức khai thác, tìm kiếm và quy tập. Trên cơ sở đó, năm 2020, Bộ CHQS tỉnh phối hợp với các ngành chức năng, địa phương khảo sát, xác minh 14 địa điểm, khai quật 9 địa điểm, quy tập được 27 HCLS và 1 mộ tập thể (khoảng hơn 22 HCLS).

Thượng tá Đặng Văn Tiến, Phó Chủ nhiệm Chính trị-Bộ CHQS tỉnh cho biết: “Năm nay, việc tìm kiếm, quy tập HCLS của tỉnh Đắk Nông được đánh giá là nhiều nhất cả nước. Có được kết quả đó phải kể đến sự nỗ lực, trách nhiệm rất lớn của LLVT tỉnh và các đơn vị liên quan. Đặc biệt, gia đình thân nhân, các cựu chiến binh từng chiến đấu trên địa bàn tỉnh đã nhiệt tình trở lại chiến trường xưa để cung cấp thông tin và tham gia tìm kiếm liệt sĩ".

Bác Nguyễn Thành Chung, ở phường Nghĩa Thành (Gia Nghĩa), cựu chiến binh Trung đoàn 271, Bộ Tư lệnh miền Đông (cũ) tâm sự: "Tìm kiếm, quy tập HCLS là tình cảm, trách nhiệm của những người lính còn sống sau chiến tranh. Các anh nằm xuống đã mấy chục năm rồi, những đồng đội cũ như chúng tôi cứ day dứt mãi, hàng đêm nằm nhớ, mường tượng lại khuôn mặt của anh em, nơi bị hy sinh như thế nào, rồi lần mò tìm kiếm".

Lãnh đạo tỉnh, địa phương cùng người dân huyện Đắk Mil truy điệu, an táng các HCLS được quy tập tại phần mộ tập thể khu vực Quảng trường Đắk Mil

Còn thông tin, còn tổ chức tìm kiếm, quy tập

Theo thống kê chưa đầy đủ, hiện trên địa bàn tỉnh vẫn còn khoảng 2.658 HCLS chưa tìm kiếm, quy tập được, nguyên nhân là do thông tin ngày một ít. Nhân chứng còn sống chủ yếu là người cao tuổi và cựu chiến binh nay đã già yếu, trí nhớ giảm sút. Thông tin ghi trong giấy báo tử và danh sách liệt sĩ do các đơn vị cung cấp thường chung chung, không có sơ đồ mộ chí cụ thể, cảnh quan, địa hình, địa vật có nhiều thay đổi…

Đối với công tác xác định HCLS còn thiếu thông tin được thực hiện bằng hai hình thức là phân tích ADN và thực chứng. Tuy nhiên, do thông tin về liệt sĩ khi được quy tập không đầy đủ hoặc không có; phần mộ liệt sĩ không có hài cốt hoặc đã bị phân hủy, mẫu sinh phẩm xấu nên giám định không cho ra kết quả cần thiết để xác định danh tính.

Sau nhiều nỗ lực, các cựu chiến binh Trung đoàn 271 và lực lượng chức năng mới tìm được 5 HCLS từng hy sinh tại xã Quảng Tân (Tuy Đức)

Phát biểu kết luận tại hội nghị sơ kết thực hiện Đề án tìm kiếm, quy tập HCLS và Đề án xác định HCLS còn thiếu thông tin được tổ chức mới đây, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Tôn Thị Ngọc Hạnh khẳng định: Công tác tìm kiếm, quy tập, xác định danh tính HCLS gặp rất nhiều khó khăn do nhiều yếu tố khách quan khác nhau. Nhưng với phương châm “Còn thông tin về liệt sĩ, mộ liệt sĩ, còn tổ chức tìm kiếm, quy tập” thì dù có khó khăn đến mấy, chúng ta cũng phải tiếp tục tập trung làm tốt công tác tìm kiếm, quy tập HCLS trên địa bàn.

Với tinh thần đó, không chỉ cơ quan chuyên môn mà các ngành, địa phương phải huy động toàn xã hội, các kênh thông tin để thực hiện hiệu quả việc tìm kiếm, quy tập HCLS. Hy vọng năm 2021, công tác tìm kiếm, quy tập HCLS sẽ đạt được kết quả cao hơn, từng bước làm tròn trách nhiệm với các thế hệ cha anh đã hy sinh vì Tổ quốc.

Theo Đại tá Trương Xuân Lai, Chính ủy Bộ CHQS tỉnh, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Chỉ đạo 515 tỉnh, các cấp ủy, chính quyền địa phương phối hợp chặt chẽ với LLVT tỉnh trong việc tiếp tục tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo, triển khai thực hiện công tác tìm kiếm, quy tập HCLS.

Riêng năm 2021, tỉnh sẽ tập trung tìm kiếm HCLS ở các huyện Đắk Mil, Tuy Đức, Đắk Song, Đắk R’lấp, TP. Gia Nghĩa - bởi đây là địa bàn chiến lược và khốc liệt trong chiến tranh, có số liệt sĩ hy sinh nhiều nhưng mới tìm kiếm rất ít...