Hàng loạt vi phạm trong cấp đất tại khu vực Tà Ðùng

Hàng trăm hồ sơ "có vấn đề"

Từ năm 2015 - 2021, UBND huyện Đắk Glong đã xét duyệt 788 hồ sơ, cấp mới 1.088 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) trên diện tích hơn 671 ha tại xã Đắk Som. Tuy nhiên, có hàng trăm hồ sơ vi phạm, sai phạm trong việc xác nhận, đề nghị, xét, cấp sổ đỏ.

Giai đoạn 2015 - 2016, các hồ sơ đăng ký cấp sổ đỏ lần đầu phải thực hiện theo mẫu đơn đăng ký số 04a/ĐK. Thế nhưng, UBND xã Đắk Som lại hướng dẫn các hộ gia đình, cá nhân theo Mẫu đơn số 01/ĐK-GCNM. Dù sai mẫu, các hồ sơ cấp trong giai đoạn này vẫn được xét duyệt và cấp mới.

Nguồn gốc sử dụng đất là căn cứ quan trọng để cấp sổ đỏ lần đầu. UBND cấp xã là đơn vị có trách nhiệm trực tiếp thẩm định các hồ sơ tại “cửa ải” này.

Việc quản lý đất đai tại khu vực Tà Đùng, xã Đắk Som (Đắk Glong) có nhiều vi phạm

Theo quy định, để xác định nguồn gốc, thời điểm sử dụng đất của các hộ dân đăng ký cấp sổ đỏ mà không có giấy tờ phải lấy ý kiến khu dân cư nơi có đất. Tuy nhiên, UBND xã Đắk Som đã không thực hiện thủ tục này đối với phần lớn hồ sơ.

Cụ thể, có 701/788 hồ sơ (khoảng 89%) cấp mới sổ đỏ không có phiếu lấy ý kiến khu dân cư về nguồn gốc, thời điểm sử dụng đất (theo Mẫu số 05/ĐK). Có 42/788 hồ sơ đăng ký cấp mới sổ đỏ có phiếu lấy ý kiến khu dân cư, nhưng trong đó không ghi rõ nội dung về nguồn gốc, thời điểm sử dụng đất.

Có 701/788 hồ sơ không có thủ tục xác nhận hộ gia đình, cá nhân đang trực tiếp sử dụng đất để sản xuất nông nghiệp, nhưng cơ quan chức năng vẫn xác nhận đủ điều kiện cấp sổ.

330 trường hợp đăng ký kê khai không xác định thời điểm nhận chuyển nhượng, cho tặng, chưa đủ điều kiện, nhưng vẫn được cấp sổ đỏ trên diện tích hơn 263 ha.

Nhiều diện tích đất rừng gần hồ Tà Đùng được cấp sổ đỏ không đúng quy định

Theo Thanh tra tỉnh, có 101 trường hợp tại xã Đắk Som kê khai, xác nhận nguồn gốc chuyển nhượng quyền sử dụng đất trước 1/1/2008 để được cấp 113 sổ đỏ trên diện tích gần 92 ha. Tuy nhiên, việc kê khai, xác nhận không đúng thực tế.

Cụ thể, 44 trường hợp kê khai nhận chuyển nhượng sau 1/1/2008 không đủ điều kiện, nhưng vẫn được cấp 52 sổ đỏ. 57 trường hợp khác có sai khác thời điểm chuyển nhượng, có tẩy xóa, sửa thời điểm lập giấy viết tay… nhưng vẫn được xét, cấp 61 sổ đỏ.

Cấp sổ đỏ cả đất rừng

Thanh tra tỉnh cho biết, đơn vị phát hiện có 65 thửa đất, diện tích hơn 77 ha đã được cấp sổ đỏ cho dân là đất rừng. Đây là phần đất đã giao cho Viện Khoa học lâm nghiệp Nam Trung Bộ và Tây Nguyên (63 sổ đỏ, diện tích hơn 72 ha), Ban Quản lý Vườn Quốc gia Tà Đùng (2 sổ đỏ, hơn 5 ha) quản lý.

Cơ quan chức năng còn phát hiện 1 vụ cấp sổ đỏ sai quy định liên quan đến gia đình ông Phạm Đăng Quang, nguyên Phó Chủ tịch UBND huyện Đắk Glong.

Đó là sổ đỏ tại thửa đất 39 và 40, tờ bản đồ số 18, xã Đắk Som. Hai sổ đỏ này thuộc quy hoạch 3 loại rừng, do Viện Khoa học lâm nghiệp Nam Trung Bộ và Tây Nguyên quản lý.

Hai hồ sơ này có nhiều thiếu sót, vi phạm trong thủ tục cấp sổ. Các hồ sơ này có biểu hiện khuất tất, hợp lý hóa, giả chữ ký… và cuối cùng chuyển cho bà Phan Thị Liễu (vợ ông Quang) đứng tên. Hiện bà Liễu đang sử dụng 2 thửa đất này và xây dựng Cửa hàng xăng dầu Quang Phước.

Nhiều diện tích đất rừng thuộc quản lý của Viện Khoa học lâm nghiệp Nam Trung Bộ và Tây Nguyên được cấp sổ đỏ (Trong ảnh: Trụ sở Viện Khoa học lâm nghiệp Nam Trung Bộ và Tây Nguyên tại xã Đắk Som)

Bà Liễu lý giải với cơ quan chức năng, bà không ký hợp đồng nhận chuyển nhượng diện tích đất nói trên mà nhờ một người khác làm giúp hợp đồng.

Theo quy định, người chuyển nhượng, người nhận chuyển nhượng phải lên UBND xã để chứng thực (nếu không đến được thì phải có giấy ủy quyền).

Thế nhưng, điều lạ lùng là hợp đồng chuyển nhượng này không có 2 bên chuyển nhượng và không có giấy ủy quyền, nhưng vẫn được UBND xã Đắk Som làm thủ tục chứng thực.

Thanh tra tỉnh cho biết, đã đề xuất UBND tỉnh chỉ đạo UBND huyện Đắk Glong thu hồi 65 sổ đỏ cấp trên đất rừng nêu trên và 2 sổ đỏ đứng tên bà Phan Thị Liễu.

Thanh tra tỉnh còn có văn bản kiến nghị Công an tỉnh khởi tố đối với việc cấp sổ đỏ 65 trường hợp trên đất rừng, việc cấp 2 sổ đỏ mang tên bà Liễu.