Bon Bơ Dơng bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống

Những năm qua, cùng với việc chăm lo phát triển kinhtế, nâng cao đời sống thì đồng bào Mạ ở bon Bơ Dơng, xã Đắk Som (Đắk Glong) đãcó nhiều cách làm hay, thiết thực để bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóatruyền thống của dân tộc mình.

Điển hình như gia đình anh K’Sớ, những lúc rảnh rỗilà hai vợ chồng lại ngồi bên khung cửi để dệt nên những tấm thổ cẩm phục vụ chocuộc sống sinh hoạt của gia đình. Những tấm áo choàng, khố, túi xách được vợchồng anh dệt, thêu một cách cẩn thận, tỉ mỉ đến từng họa tiết, không chỉ phụcvụ nhu cầu sử dụng trong gia đình mà còn bán cho bà con xung quanh và những aicó nhu cầu. Vì thế, đời sống kinh tế của gia đình anh cũng đỡ chật vật hơntrước. Anh K’Sớ tâm sự: “Nghề dệt thổ cẩm tuy hơi vất vả, nhưng có cái hay, đặctrưng riêng của nó. Không phải người đàn ông nào cũng có thể kiên nhẫn ngồihàng giờ để luồn những sợi chỉ mỏng manh dệt nên một tấm thổ cẩm đẹp theo ý củamình. Chính nghề dệt đã cho tôi biết thế nào là sự kiên nhẫn và quan trọng hơnlà có thể hiểu được những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc”. Tương tự,chị H’Jang cũng dạy cho những đứa con của mình biết hát những làn điệu dân cađể gìn giữ, phát huy các giá trị truyền thống của dân tộc, tránh xa những tròchơi vô bổ, nguy hại. Những bài hát ru em, dao duyên, đối đáp, hát kể…được chịthể hiện một cách mượt mà, sâu lắng, giúp cho con trẻ ngày càng hiểu hơn sựtinh tế, giá trị tinh thần của văn hóa dân tộc. Chị H’Jang chia sẻ: “Có nhiềucách để bảo tồn các giá trị văn hóa và việc dạy cho con biết hát những làn điệudân ca là một hình thức hữu hiệu nhất. Mình phải trau dồi, bồi dưỡng ngay từkhi các con còn nhỏ thì chúng mới có thể thấm nhuần được những giá trị tiềm ẩnmà văn hóa cổ xưa để lại”.

Những lúc rảnh rỗi, ông K’Tiêng lại đan gùi, đây cũng là cách bảo tồnvăn hóa truyền thống của dân tộc

Còn ông K’Tiêng thì được mọi người yêu quý đặt chobiệt danh là “K’Tiêng M’Buốt” vì ông là một trong những người thổi M’Buốt haynhấtbon. Không chỉ biết sử dụng, chếtác nhạc cụ, ông còn ra sức truyền dạy cho thế hệ trẻ. Những lúc rảnh rỗi, ônglên rừng kiếm tre nứa về chế tác các loại nhạc cụ hay đan những chiếc gùi, nongnia, rổ rá… Không riêng gì ông K’Tiêng mà lớp người già ở bon hiện nay vẫn cònbiết kể chuyện, hát dân ca, dệt thổ cẩm, chơi nhạc cụ…thực sự là những “hạtnhân” góp phần nâng niu, gìn giữ, phát huy các giá trị văn hóa tinh thần củadân tộc. Có lẽ điều vui nhất là nối tiếp truyền thống của thế hệ đi trước, lớptrẻ trong bon hiện nay cũng đã từng bước hiểu được các giá trị văn hóa truyềnthống của dân tộc để học hỏi, phát huy. Ngoài thời gian đến trường, phụ giúpcha mẹ trên nương rẫy, những lúc rảnh rỗi, nhiều em học sinh lại cùng nhau tậphát, múa những điệu múa, làn điệu dân ca của dân tộc mình. Điển hình như emH’Tình, năm nay mới học lớp 6, nhưng cũng đã thuộc nằm lòng 4 bài dân ca. Vớisự đồng lòng, chung sức của mọi người dân, hiện nay bon Bơ Dơng đã thành lậpđược một đội văn nghệ dân gian, thu hút khá đông những người yêu thích văn hóatruyền thống tham gia sinh hoạt. Mỗi khi bon làng hay địa phương tổ chức sựkiện gì thì đội văn nghệ dân gian cũng luôn là lực lượng nòng cốt để tham giatrình diễn các tiết mục “cây nhà lá vườn” hết sức sinh động, góp phần cho buổilễ thêm phần vui tươi, long trọng.

Có thể nói, để có được kết quả đó thì lồng ghép trongcác buổi họp, sinh hoạt bon, những người già, người uy tín đã thường xuyên nhắcnhở con cháu chấp hành đúng chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, phápluật của Nhà nước cũng như biết cách giữ gìn, phát huy những giá trị văn hóatruyền thống của dân tộc để cuộc sống vật chất lẫn tinh thần ngày càng ấm no,phong phú, đa dạng hơn.

Bài, ảnh:Gia Bình