Hộ bà Ðỗ Thị Chuyên trồng hồ tiêu theo hướng hữu cơ, bền vững

Năng suất vườn hồ tiêu của gia đình bà Chuyên đạt mức khá cao và ổn định khoảng 3 tấn/ ha.

Theo bà chuyên, gia đình hiện có 3 ha hồ tiêu. Để tạo sinh thái ổn định, bà trồng hệ thống hàng rào gồm các cây che bóng, chắn gió. Hồ tiêu đều được trồng bên những cây trụ sống khác nhau như goòng, muồng đen... vừa tiết kiệm chi phí mua trụ ban đầu vừa làm chỗ cho dây tiêu leo bám vững chắc. Cây trụ sống còn có tác dụng che bóng cho hồ tiêu vào mùa khô. Trong mùa mưa thì bà chú ý rong tỉa cây trụ sống để trụ tiêu không bị khuất ánh sáng, gãy đổ cành làm hư hỏng. Các mảnh đất trong vườn được bố trí theo kiểu bậc thang giúp gia đình chống rửa trôi đất đai, phân bón, đồng thời hạn chế đến mức thấp nhất việc úng nước vào mùa mưa. Gốc cây được tạo thế hơi đất lồi lên, hoặc bằng phẳng chứ không lõm xuống, hạn chế đào xới nhiều để không làm tổn thương bộ rễ dễ bị nấm bệnh xâm nhập.

Cùng với đó, để hồ tiêu phát triển ổn định, bà ít sử dụng phân bón hóa học mà chủ yếu dùng phân bón hữu cơ, sinh học như phân chuồng ủ hoai mục, các chế phẩm dạng nước được bà ưa dùng. Lý giải điều này, bà Chuyên cho rằng: Đất đã trồng một loại cây qua nhiều năm dù chăm sóc tốt đến đâu thì cũng dễ bị chai cứng. Nếu bón phân hóa học sẽ tăng nguy cơ khô cằn, trong khi đó bồi đắp thêm phân chuồng ủ hoai mục hàng năm, rồi các chế phẩm phân bón sinh học dạng nước giúp đất tơi xốp hơn, có độ mùn, cây dễ hấp thu dinh dưỡng.  Dù chăm sóc khá kỹ càng nhưng việc các cây bị bệnh mỗi năm vẫn xảy ra. Theo kinh nghiệm, bà Chuyên không xử lý bệnh theo kiểu đại trà mà phát hiện cây nào không thể cứu chữa thì lập tức nhổ bỏ, đưa ra khỏi vườn tiêu hủy, xử lý đúng cách bằng vôi bột, xới xáo, phơi đất khoảng vài năm rồi mới trồng lại.

Chính nhờ việc áp dụng quy trình chăm sóc theo hướng hữu cơ nên năng suất vườn cây của gia đình hàng năm khá cao và ổn định, khoảng 3 tấn/ha, không có tình trạng năm được mùa năm mất. Ngoài ra, để tạo giá bán cạnh tranh cho sản phẩm, gia đình tuân thủ việc hái khi quả đã chín trên 90% nên luôn được thu mua giá cao.

Theo Hội Nông dân xã Đắk Ha, những năm gần đây, nhiều vườn hồ tiêu trên địa bàn đã bị chết do dịch bệnh gây thiệt hại lớn cho nông dân. Trước thực tế đó thì cách trồng hồ tiêu của gia đình bà Đỗ Thị Chuyên đang được hội tuyên truyền để bà con tham quan, học hỏi kinh nghiệm ứng dụng vào sản xuất bền vững, an toàn.