Công dân có quyền xác định dân tộc, sử dụng ngôn ngữ mẹ đẻ, lựa chọn ngôn ngữ giao tiếp

Tường Mạnh| 16/02/2016 09:04

Điều 42, Hiến pháp năm 2013 nêu rõ: Công dân có quyền xác định dân tộc của mình, sử dụng ngôn ngữ mẹ đẻ, lựa chọn ngôn ngữ giao tiếp.

ADQuảng cáo

Dân tộc là một trong những đặc điểm nhân thân cơ bản của cá nhân, có tính bền vững, chỉ có thể được thay đổi trong những trường hợp đặc biệt theo quy định của pháp luật. Quyền xác định dân tộc của mỗi cá nhân thể hiện tôn trọng quyền nhân thân của mỗi cá nhân đối với thành phần dân tộc và tôn trọng quyền bình đẳng dân tộc, bản sắc văn hóa, truyền thống của dân tộc với tư cách là cộng đồng.

Đảng và Nhà nước đã ban hành và triển khai thực hiện có hiệu quả nhiều văn bản pháp luật quy định về các chế độ ưu tiên, ưu đãi đối với các dân tộc thiểu số, đồng bào sinh sống ở vùng sâu, vùng cao, vùng xa. Trong đó, có quy định về quyền xác định, xác định lại dân tộc được nêu tại Điều 29, Bộ luật Dân sự năm 2015.

Trong quá khứ, Việt Nam từng là dân tộc sớm phải chịu âm mưu đồng hóa nên rất coi trọng giữ gìn bản sắc văn hóa các dân tộc và luôn thực hiện nhất quán chính sách phát triển nền văn hóa thống nhất trong đa dạng.

Cộng đồng các dân tộc Việt Nam gồm 54 dân tộc chung sống, trong số 90 triệu dân hiện nay, dân tộc Kinh chiếm đa số, còn 53 dân tộc thiểu số có hơn 12 triệu người. Các dân tộc thiểu số của Việt Nam phân bố từ Bắc đến Nam, cư trú xen kẽ nhau, không có dân tộc nào tách riêng theo vùng lãnh thổ. Yếu tố đó nói lên sự hòa hợp của cộng đồng các dân tộc đã có từ lâu đời và trở thành đặc điểm lịch sử, văn hóa, tạo điều kiện thuận lợi để hiểu biết lẫn nhau, đoàn kết giúp đỡ nhau cùng phát triển. Vì vậy, Nhà nước luôn chú trọng, quan tâm một cách đúng mức về công tác bảo tồn, phát triển ngôn ngữ riêng của các dân tộc thiểu số, thông qua thực hiện các chính sách, giải pháp đúng đắn, hiệu quả.

Từ khi giành được độc lập (1945) đến nay, Đảng, Nhà nước đã có rất nhiều nghị quyết, văn bản quy phạm pháp luật về vấn đề này. Ngay từ Hiến pháp năm 1946 đã nêu rõ: "Ở các trường sơ học địa phương, quốc dân thiểu số có quyền học bằng tiếng của mình".

ADQuảng cáo

Chính phủ đã ban hành Nghị định số 05/2011/NĐ-CP về “Công tác dân tộc”, trong đó khẳng định nguyên tắc: “Đảm bảo việc giữ gìn tiếng nói, chữ viết, bản sắc dân tộc, phát huy những phong tục, tập quán, truyền thống và văn hóa tốt đẹp của mỗi dân tộc”. Điều 7, luật Giáo dục hiện hành cũng quy định: "Chính phủ tạo điều kiện cho người dân tộc học hệ thống ngôn ngữ và chữ viết của họ để thúc đẩy các nền văn hóa và hỗ trợ trẻ em dân tộc dễ dàng học tập tại các trường học và các cơ sở giáo dục khác”…

Gần đây nhất, Nghị quyết Trung ương 9 (khóa XI) cũng khẳng định rõ ràng: “Giữ gìn và phát huy di sản văn hóa các dân tộc thiểu số, nhất là tiếng nói, chữ viết, trang phục, lễ hội truyền thống”.

Đến nay, khoảng 30 dân tộc thiểu số đã có chữ viết, như các dân tộc: Tày, Thái, Hoa, Khơ-me, Nùng, Mông, Gia Rai, Ê Đê, Ba Na, Xơ Đăng, Cơ Ho, Chăm, Hrê, M'nông ... Nhiều ngôn ngữ, chữ viết dân tộc thiểu số được sử dụng trên các phương tiện thông tin đại chúng từ Trung ương tới các địa phương, như: Tày, Thái, Dao, Mông, Gia rai, Ê đê, Ba na, Chăm, Khơ me… 

Bên cạnh việc La-tinh hóa ngôn ngữ của một số dân tộc, thì nhiều dân tộc thiểu số khác như Tày, Dao, Thái…cũng đã hệ thống được bảng ký tự riêng của mình. Bên cạnh tờ báo bằng tiếng phổ thông (tiếng Kinh), ở Việt Nam có nhiều cơ quan báo chí cấp tỉnh đã xuất bản ấn phẩm bằng tiếng dân tộc thiểu số hay xuất bản tờ báo dành riêng cho đồng bào dân tộc thiểu số.

Đặc biệt, Đài Tiếng nói Việt Nam có hẳn 1 kênh phát thanh (VOV4) và Đài Truyền hình Việt Nam  có 1 kênh truyền hình (VTV5) chuyên biệt dành để phát sóng bằng nhiều thứ tiếng dân tộc thiểu số như: Mông, Khơ-me, Ê đê, Gia rai, Ba na, Xê đăng, Cơho, Thái, Chăm, Dao, M'nông…Hầu hết các đài phát thanh-truyền hình cấp tỉnh cũng thường xuyên phát các chương trình bằng tiếng dân tộc thiểu số phục vụ đồng bào trên quê hương mình.

ADQuảng cáo
(0) Bình luận
Nổi bật
Đừng bỏ lỡ
Công dân có quyền xác định dân tộc, sử dụng ngôn ngữ mẹ đẻ, lựa chọn ngôn ngữ giao tiếp
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO