Những giá trị độc đáo của ca trù

Nguyễn Hồng (t.h)| 04/10/2019 09:28

Ngày 1/10/2009, ca trù của Việt Nam được UNESCO ghi danh vào Danh sách di sản văn hóa phi vật thể cần được bảo vệ khẩn cấp.

ADQuảng cáo

Biểu diễn ca trù

Ca trù độc đáo ở không gian nghệ thuật riêng, nhạc cụ và thể thơ riêng biệt. Theo các nghệ nhân dân gian, ca trù có rất nhiều thể thức hoặc giai điệu khác nhau, mỗi loại này được gọi là thể cách. Kỹ thuật hát rất tinh tế, công phu. Từ ca trù, một thể thơ độc đáo đã ra đời và có vị trí sáng giá trong dòng văn học chữ Nôm của dân tộc, đó là thể hát nói với hàng ngàn bài thơ chữ Nôm chứa đựng rất nhiều tâm trạng và biến thái tinh tế của tâm hồn Việt Nam qua nhiều thế kỷ.

Về âm nhạc, ba loại nhạc cụ là đàn đáy, phách và trống, trải qua quá trình sử dụng lâu dài đã trở nên những nhạc khí đặc trưng của ca trù, góp phần đưa ca trù trở thành một thể loại thanh nhạc kinh điển của Việt Nam. Trên thế giới, ít có một bộ môn nghệ thuật nào chỉ có ba người cùng với nhạc cụ đàn đáy, cỗ phách, trống chầu phối hợp lại mà thành cả thơ, nhạc, tiết tấu, thể điệu… làm mê hoặc lòng người như ca trù.

ADQuảng cáo

Tham gia biểu diễn ca trù có ít nhất 3 người: Một nữ ca sĩ gọi là “đào nương” hay “ca nương” hát theo lối nói và gõ phách lấy nhịp (phách là một nhạc cụ làm bằng gỗ hoặc tre, được gõ bằng 2 que); một nam nhạc công gọi là “kép” đệm đàn đáy cho người hát (đàn đáy là một loại đàn cổ, dài, có 3 sợi dây tơ và 10 phím đàn); một người điểm trống chầu gọi là “quan viên”.

Sau 10 năm ca trù được UNESCO công nhận, đến nay, các nghệ nhân cao tuổi, những người có tên trong hồ sơ đệ trình UNESCO không còn nhiều. Để đưa ca trù ra khỏi danh sách Di sản văn hóa phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp, cần phải nỗ lực, có biện pháp và hành động cụ thể hơn nữa. Việc duy trì thường xuyên các buổi biểu diễn ca trù tại các câu lạc bộ và nâng cao chất lượng nghệ thuật của loại hình này là vấn đề đặt ra đối với công việc bảo vệ ca trù.

Bên cạnh đó, cần phải nâng cao nhận thức về ca trù để có thêm nhiều công chúng thưởng thức, khẳng định vị thế trong xã hội hiện đại; đồng thời cần phải hỗ trợ các nghệ nhân lớn tuổi và khuyến khích những ca nương, kép đàn trẻ học hỏi và tham gia truyền dạy ca trù cho các thế hệ sau…

ADQuảng cáo
(0) Bình luận
Nổi bật
Đừng bỏ lỡ
Những giá trị độc đáo của ca trù
POWERED BY ONECMS - A PRODUCT OF NEKO