Dân ca Quan họ Bắc Ninh

Liền anh và liền chị trong câu Quan họ

Đến nay, còn có nhiều ý kiến khác nhau về thời điểm ra đời của Quan họ, có ý kiến cho là có từ thế kỷ 11, số khác cho là từ thế kỷ 17. Nhiều nhà nghiên cứu đã nhận diện chủ nhân Quan họ là những người nông dân Việt, chủ yếu sống bằng nghề trồng lúa nước và dân ca Quan họ đã phát triển đến đỉnh cao vào giữa thế kỷ 18.

Hàng năm, khi mùa thu tới và cứ mỗi độ tết đến xuân về, người dân làng Quan họ gốc dù ở bất cứ nơi đâu cũng đều nao nức trở về quê hương trẩy hội đình, chùa - những lễ hội gắn liền với việc trình diễn Quan họ từ bao đời.

Quan họ được hợp thành bởi nhiều yếu tố, từ âm nhạc, lời ca đến phục trang, lễ hội… trở thành nét văn hóa tiêu biểu của người dân vùng Kinh Bắc. Dân ca quan họ là hát đối đáp nam, nữ - được gọi là các liền anh, liền chị. Một cặp nữ của làng này hát với một cặp nam của làng kia với một bài hát cùng giai điệu, khác về ca từ và đối giọng. Họ hát những bài ca mà lời là thơ, ca dao có từ ngữ trong sáng, mẫu mực thể hiện tình yêu lứa đôi, không có nhạc đệm kèm theo.

Về trang phục, trong hát Quan họ, trai thường mặc trang phục áo lụa, áo the, quần sớ, khăn xếp; nữ thì mặc mớ bảy mớ ba, áo tứ thân nhiễu điều, nhiễu tía, yếm xẻ con nhạn, thắt lưng hoa đào, hoa lý, đeo khuyên vàng xà tích. Khi hát ngoài trời thì nam thường che ô, còn nữ che nón thúng quai thao để tăng thêm vẻ lịch sự, duyên dáng.

Với những giá trị đã được cả thế giới công nhận, Di sản Văn hóa Quan họ Bắc Ninh thực sự là nguồn tài nguyên du lịch hấp dẫn khách du lịch trong và ngoài nước. Phát triển du lịch Quan họ góp phần hình thành xu hướng tìm hiểu văn hóa Quan họ trong tương quan lịch sử truyền thống, phong tục tập quán của ông cha và bản sắc dân tộc Việt Nam, góp phần quảng bá, đưa hình ảnh Việt Nam ra với thế giới và bạn bè năm châu…