Lễ tạ ơn cha mẹ của người Gia Rai

Ý nghĩa lễ tạ ơn

Việc báo hiếu cha mẹ có ý nghĩa rất quan trọng, không chỉ thể hiện qua cách cư xử với cha mẹ hàng ngày mà còn thể hiện bằng một nghi lễ lớn và trang trọng.

Lễ tạ ơn cha mẹ của người Gia Rai thường được tổ chức vào dịp nông nhàn. Đây là lễ của người con ruột đã có gia đình, có nhà riêng, kinh tế khấm khá. Trước khi tổ chức người con xin phép dòng tộc, bố mẹ về việc muốn tổ chức làm lễ để tạ ơn cha mẹ đã có công sinh thành, nuôi dưỡng con cái nên người.

Tiến hành lễ tạ ơn.

Tiến trình buổi lễ

Được sự đồng ý từ cha mẹ, trong ngày lễ tạ ơn, gia đình người con sẽ mang lễ vật đến. Bắt đầu buổi lễ, già làng sẽ chất vấn người con về lý do có cuộc gặp mặt này. Đối với người con nay đã trưởng thành, đã lập gia đình, sinh con đẻ cái, có nhà riêng, có ruộng riêng và làm ăn khấm khá, nên hôm nay, các con muốn tỏ một chút lòng hiếu thảo với cha mẹ về công ơn sinh thành và dưỡng dục. Tấm áo, tấm váy làm quà cho cha mẹ để tỏ lòng biết ơn của các con.

Tiếp theo, già làng cầu khấn tới các thần linh, tới các Yàng cai quản gia đình. Mời các Yàng về ăn con heo, con gà, uống rượu, các thần linh về chứng kiến xua đuổi tà ma và ban sức khỏe cho người cha người mẹ để được ở bên con cháu của mình lâu dài. Sau bài khấn, già làng lấy một nhánh lá rừng nhúng vào ghè rượu rồi vẩy lên người cha, người mẹ và các con. Điều này mang ý nghĩa thần linh sẽ ban sức khỏe và phước lộc cho gia đình.

Cuối cùng, người con trai mời người cha uống cang rượu cần đầu tiên rồi đến lượt người con gái dâng rượu cho người mẹ. Rượu được chuyền tiếp tục đến cho người con, thông thường con ruột sẽ uống trước rồi sau đó mới đến dâu hoặc rể. Sau đó, già làng sẽ mời bà con, dòng họ cùng uống cang rượu cần và cùng nhau biểu diễn những tiết mục văn nghệ chung vui với gia đình. Buổi lễ đã để lại dấu ấn tốt đẹp cho mỗi người tham dự và có sức lan tỏa sâu rộng trong cộng đồng các dân tộc.

Phần hội với các sinh hoạt văn hóa phong phú

Sau phần lễ là phần hội, các nhạc cụ cồng chiêng, kèn bầu, kèn sừng trâu, kèn môi, đàn độc huyền được trai làng diễn xướng, mang tới một không gian tràn đầy âm hưởng của đại ngàn Tây Nguyên.

Lễ tạ ơn cha mẹ là một nét đẹp trong đời sống văn hóa ứng xử của cộng đồng người Gia Rai, mang đậm tính truyền thống và giá trị nhân văn sâu sắc. Buổi lễ không chỉ để cầu mong sức khỏe cho mọi người trong gia đình mà còn khiến cho người dân Gia Rai cảm thấy yên tâm, bình an và hạnh phúc khi làm được điều gì đó để đền đáp lễ nghĩa tổ tiên, ông bà, cha mẹ và những người thân trong gia đình.